Główny Inspektor Sanitarny, dr Paweł Grzesiowski, alarmuje: toksyczne związki, takie jak muscymol i kwas ibotenowy, stwarzają poważne zagrożenie zdrowotne. Substancje występujące w Muchomorze czerwonym zostały uznane za bieżące zagrożenie dla zdrowia publicznego.
Choć wiedza o toksyczności Muchomora czerwonego (Amanita muscaria) jest powszechna, w Polsce rośnie liczba osób, które sięgają po ten grzyb w celach rekreacyjnych. Czynnikami motywującymi są często wpływy kulturowe oraz moda na eksperymentowanie z substancjami psychoaktywnymi. Internetowe grupy dyskusyjne stały się dla wielu miejscem wymiany doświadczeń i porad dotyczących spożywania muchomora.
Grzyb przyjmowany jest najczęściej po uprzednim suszeniu lub w formie różnego rodzaju ekstraktów. Z badań wynika, że większość użytkowników spożywa go w domowym zaciszu, choć niemała liczba wybiera naturalne otoczenie, takie jak lasy. Miejsca te sprzyjają relaksacji, minimalizują ryzyko interwencji odpowiednich służb, ale również utrudniają ewentualne udzielenie pomocy.
Główny Inspektor Sanitarny: substancje zawarte w Muchomorze czerwonym na liście bieżących zagrożeń dla zdrowia publicznego
Główny Inspektor Sanitarny, dr n. med. Paweł Grzesiowski, w trakcie konferencji 18 listopada, wskazał na kluczowe zagrożenia dla zdrowia publicznego, w tym toksyczne substancje znajdujące się w Muchomorze czerwonym. Grzyb ten, mimo swojej powszechnie znanej toksyczności, zyskał popularność jako psychoaktywny substytut. Dzięki zawartości substancji takich jak muscymol i kwas ibotenowy, muchomor czerwony stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia. Możliwość użycia go jako środka odurzającego rodzi pytania o konieczność wzmożonego monitoringu i regulacji prawnych.
Spożycie kwasu ibotenowego i muscymolu może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Efektem działania obu substancji mogą być zmiany percepcji polegające na zaburzeniu odbierania docierających do organizmu bodźców zmysłowych. Człowiek widzi wówczas rzeczy niewystępujące faktycznie w jego otoczeniu (tzw. omamy wzrokowe) oraz słyszy głosy (tzw. omamy słuchowe). Dodatkowo występują zmiany poznawcze, które polegają na zaburzeniu koncentracji, zdolności logicznego kojarzenia faktów oraz zaburzenia zapamiętywania. W efekcie osoba, która spożyła omawiane tu substancje ma trudności z orientacją, problemy z formułowaniem myśli, a nawet trudności w rozpoznawaniu znanych jej osób. Wśród objawów występujących w krótkim czasie po spożyciu Muchomora czerwonego można wymienić:
-
Osłabienie i dezorientację: wkrótce po spożyciu, osoby mogą doświadczać osłabienia, zawrotów głowy i dezorientacji. Pojawia się także suchości w ustach i szumu w uszach.
-
Halucynacje: Muchomor czerwony jest znany z wywoływania halucynacji wzrokowych i słuchowych, które mogą prowadzić do stanu odurzenia podobnego do świadomego śnienia. Zjawisko to jest często motywem do podjęcia prób spożycia Muchomora czerwonego.
-
Przejściowy sen: po około dwóch godzinach od spożycia, osoby często zapadają w głęboki sen, który zwykle kończy epizod zatrucia.
-
Problemy gastryczne: zatruciu mogą towarzyszyć wymioty, biegunka i ból brzucha, co potrafi szybko pogorszyć ogólne samopoczucie oraz prowadzić do odwodnienia oraz zaburzeń elektrolitowych.
-
Skrajne przypadki: w cięższych przypadkach mogą wystąpić uogólnione drgawki, podwyższona temperatura ciała, a nawet śpiączka lub niewydolność oddechowa
Konsekwencje prawne
Polskie prawo zakazuje wprowadzania do obrotu wszelkich produktów zawierających muscymol i kwas ibotenowy. Osoby zajmujące się wytwarzaniem czy handlem tymi substancjami mogą być karane grzywną w wysokości od 20 000 do nawet 1 000 000 zł. Przepisy te mają na celu ochronę zdrowia publicznego i przeciwdziałanie szerzeniu się niebezpiecznych praktyk związanych z używaniem tych substancji.
Nie oszukujmy się jednak! Mimo prawnych konsekwencji wprowadzania do obrotu produktów zawierających kwas ibotenowy i muscymol, susz Muchomora czerwonego jest względnie łatwo dostępny w sieci. Oczywiście jako preparat „kolekcjonerski” lub „grzyby suszone dekoracyjne”.
Podsumowując
Podsumowując, obecność muchomora czerwonego na liście zagrożeń zdrowia publicznego nie jest przypadkowa. Ze względu na obecność toksycznych substancji, takich jak muscymol i kwas ibotenowy, muchomor czerwony stanowi realne zagrożenie dla zdrowia. Badania wykazały również, iż mimo powszechnej wiedzy o jego toksyczności, pojawia się trend jego rekreacyjnego wykorzystania, co rodzi potrzebę zwiększenia świadomości społecznej oraz systematycznego wsparcia osób zmagających się z problemami uzależnień.
Główny Inspektor Sanitarny zaleca ostrożność i przestrzega przed spożywaniem produktów zawierających opisane substancje. Dodatkowe działania edukacyjne, skierowane zarówno do dorosłych, jak i młodszych grup społecznych, mogą pomóc w ograniczeniu zagrożenia. Współpraca na linii instytucje zdrowia publicznego – społeczność wydaje się kluczowa w przeciwdziałaniu dalszemu rozprzestrzenianiu się tego niebezpiecznego trendu.
Adam Stępka
Autor tego bloga. Specjalista public relations oraz ratownik medyczny. W swojej codziennej pracy nie tylko ratuje ludzkie życie, ale także wizerunek podmiotów medycznych.
